Bilge Kağan Köl Tiğin ve Bilge Tonyukuk

TÜRK TARIHI VE KÜLTÜRÜ arastirmalarinda Göktürk dönemi özel bir yer tutar. Hem önceki dönemlerin aydinlatilmasi hem de sonraki dönemlerin daha iyi anlasilabilmesi Göktürk döneminin iyi bilinmesine baglidir. Göktürk dönemi denildiginde ilk akla gelenler Bilge Kagan, Köl Tigin ve Bilge Tonyukuk'tur. Bu hususta kendisi "Türk milleti için gündüz oturmadim, gece uyumadim" derken, Çin kaynaklarinda da "Bilge Kagan milletini sever, Türkler de ondan memnundur" sözleri onun sahsiyetini ortaya koymaktadir. Köl Tigin ise, Bilge Kagani tahta çikartan ve hep onun destekçisi olan, kahramanligiyla ön plana çikmis bir sahsiyettir. Çin kaynaklarinda da "Köl Tigin savas sanatinin üstadidir. Ona karsi koymak kolay degildir" denilmek suretiyle kahramanligi belirtilmektedir. Burada yaptigimiz is, yazili belgeler ve arkeolojik buluntulardan hareketle, millet sevgisiyle devlet yönetmis Bilge Kagan, kahramanligiyla kendini kanitlamis Köl Tigin ve devlet adamligiyla ün kazanmis Bilge Tonyukuk ve onlarla ilgili siyasi ve kültürel gelismeleri tespit etmek suretiyle ortaya koyma gayretinden ibarettir.